PAZAR EKİ • 8 EYLÜL 2024

Adil Bir Dünya Mümkün Değil

Pazar Eki’nde bu hafta Aristoteles’in düşünceleri üzerinden adil bir dünyanın varlığı konusuna değiniyoruz.

Görüntüleyemiyorsanız tıklayınız: defter.ctas.com.tr

Başlangıç

İnsanlar birbirleriyle yaşamaya başladığından bugüne kadar geçen zamanda her zaman toplumsal sorunlar yaşamış ve bu sorunlara karşılık olarak da “adalet” kavramını yaratmışlardır. Adalet kavramı henüz ilkel çağlarındayken “kişinin” uğradığı zarardan daha çok “toplumun” uğradığı zararların çözümü için kullanılmış fakat zamanla “toplumdan bireye” kadar derinleşmiş ve hatta tüm varlıkları kapsayacak şekilde de yayılmıştır. Zaman içerisinde sistemleşen adalet kavramı için — halkın gözünden bakıldığında — toplumu dörde ayıran bir yapıya sahip olduğu söylenebilir: sanıklar, mağdurlar, tanıklar ve diğerleri.

Mekanizma

Mağdurların zarara uğraması sonucu başlayan mekanizma, tanıkların da mağdurları doğrulaması veya yalanlaması üzerine hareketlenir. Diğerleri adlı grup içerisinde — avukat, hakim, savcı, jüri gibi — özel yetkiyle donatılmış insanların da olayları değerlendirmesi üzerine sanıkların hayatlarının geri kalan kısımlarında üzerlerine hangi söylemleri alacaklarına karar verilir. Bu söylemler “suçlu bulunmuş” veya “beraat etmiş” gibi ifadelerden oluşurlar. Ancak, her sistemde olduğu gibi adalet sisteminde de birkaç problem yaşanmaktadır. Bu…